Bạn thân mến,
Khi những cơn gió lạnh đã bắt đầu vi vu trên bầu trời của các tiểu bang miền tây, thì ở những tiểu bang miền Đông… đã bắt đầu có những cơn mưa tuyết. Tuyết rơi… rơi… phủ trắng cả phố phường, nhà cửa, núi rừng. Nhìn đâu…bạn cũng thấy một mầu trắng tinh khôi, lạnh lẽo.
Nhưng ẩn sau sự trắng lạnh đó, lại là những lung linh, lấp lánh từ những ánh đèn xanh, đỏ, đang chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, và sự nồng ấm của sự đoàn tụ gia đình. Hay giản dị hơn, khi tuyết bắt đầu rơi… thì đó cũng là sự báo hiệu của một mùa lễ hội mới sắp bắt đầu, và khởi đầu là Lễ Tạ Ơn (Thanksgiving).
Chủ đề hôm nay, chúng tôi muốn chia xẻ lại với bạn về câu chuyện “Yêu Thương không điều kiện”.
Vốn giỏi toán, lý, hóa, Hòa đã chọn nghành kỹ sư phần mềm (software engineering), thay vì chọn nghành bác sĩ như mẹ mong muốn. Mới ngày nào, Hòa còn ngớ ngẩn, loanh quanh đi tìm lớp, mà nay, Hòa đã đứng đọc bài diễn văn tốt nghiệp trước toàn trường.
Vì đỗ thủ khoa, nên ngày Hòa ra trường, những công ty nổi tiếng như Microsoft, Oracle, Sap, Symantec đã tranh nhau dành Hòa về công ty với những đề nghị lương bổng hấp dẫn.
Không như các bạn thích về làm việc cho các công ty lớn, Hòa lại chọn về làm việc cho một công ty “vô danh tiểu tốt”, vừa mới thành lập chưa được một năm. Có lẽ, tính của Hòa thích thử thách. Càng gặp nhiều thử thách chừng nào, thì Hòa lại càng sáng tạo nhiều chừng ấy.
Công việc trong một công ty nhỏ bé luôn đòi hỏi mỗi người làm việc bằng hai, ba người thường. Hòa không những không than van, mà lại cảm thấy rất thích thú. Miệt mài trong công việc, ba tháng sau, Hòa đã được phân công làm dự án quan trọng nhất công ty. John, chủ nhân của công ty, luôn lắng nghe và làm theo những lời đề nghị của Hòa.
Miệt mài không quản ngày đêm, 9 tháng sau, Hòa đã đem về cho John hơn 2 triệu mỹ kim. John đã quyết định chia huê hồng cho Hòa 30%.
Cầm tấm check hơn nửa triệu trao cho mẹ, Hòa cảm nhận được sự tự hào của mẹ về mình.
6 tháng sau, John trong một chuyến đi công tác, vì bất cẩn gây tai nạn đụng xe, bị thương nghiêm trọng.
Một tuần sau, John đột ngột qua đời. Mary, vợ John, là giám đốc tiếp thị cho một công ty lớn, nên không có kinh nghiệm và thời gian cho việc điều hành công ty, vì thế giao toàn quyền quản lý và điều hành cho Hòa.
6 tháng sau, Mary đề nghị bán lại công ty cho Hòa với giá nửa triệu đô.
Lúc này, Hòa đã làm đám cưới với Hiền, người học chung trường đại học với Hòa. Hiền và Hòa quen nhau đã 3 năm, nên khi kết hôn, mẹ Hòa cũng yên lòng. Bất hạnh thay, sau khi đám cưới được một tháng, thì mẹ Hòa mất vì bị trụy tim.
Ngày mẹ mất, Hòa khóc đến khô nước mắt. Bố của Hòa mất khi Hòa mới 10 tuổi. Mẹ của Hòa vẫn không tái giá, ở vậy nuôi con. Nhà chỉ có hai mẹ con, nên Hòa với mẹ rất thân, như hai người bạn thâm giao vậy. Không có chuyện gì Hòa giấu mẹ.
Cho nên, khi mất mẹ, Hòa không chỉ mất đi một người mẹ dịu hiền, mà Hòa còn mất đi một người bạn thâm giao nữa. Niềm đau nỗi khổ ấy, khó mà có thể dùng ngôn từ diễn tả.
Tuân theo di chúc của mẹ, Hòa hoả tang mẹ và đem tro cốt của mẹ lên chùa. Từ đó, mỗi chủ nhật cuối tuần, Hòa hay lên chùa, ngồi một mình, tâm sự với mẹ. Thói quen đó, đã khiến Hiền không hài lòng, vì Hiền vốn không thích đi chùa, nên giữa Hòa và Hiền thường hay to tiếng với nhau.
Vừa buồn vì mất mẹ, lại bực vì cãi cọ với Hiền, thêm vào đó, công việc công ty càng phát triển. Mỗi ngày, Hòa làm việc không ít hơn 12 giờ. Có nhiều hôm, Hòa không về nhà, mà ngủ luôn tại công ty.
Hiền còn trẻ, còn đang khao khát yêu đương. Sự vắng mặt liên tục của Hòa, đã khiến cho đời sống tình cảm của vợ chồng thêm lạnh lẽo. Chuyện phải đến, cuối cùng đã đến. Hiền đã ngoại tình với Khang, người đã từng theo đuổi Hiền, khi Hòa và Hiền còn đang là cặp tình nhân.
Ngày đó, Hòa vô tình về nhà vào buổi trưa để lấy tập hồ sơ bỏ quên, đã chứng kiến cảnh vợ mình đang nằm trong vòng tay người khác. Không nói không rằng, Hòa cắn chặt môi đến rướm máu, đóng mạnh cánh cửa, ra xe, Hòa lái xe nhanh vun vút.
Là một người tự phụ và hiếu thắng, Hòa không thể nào chấp nhận, mình là người thua cuộc. Cho nên, trong cơn giận ngút ngàn, ý định giết chết đôi gian phu, dâm phụ kia đã loé lên trên tâm tưởng.
Trời đang mùa đông… gió lạnh, nhưng Hòa vẫn quay cửa kính xuống cho gió lùa vào trong xe. Hai tay Hòa lạnh cóng, nắm chặt vô lăng, nhấn mạnh ga, Hòa cứ thế, lái xe lao vút trên mặt đường đang băng giá.
Gió lạnh, giúp cho Hòa tỉnh táo. Đêm đó, đến 2 giờ sáng, Hòa mới về đến nhà. Nhà vắng tanh, không một bóng người. Vào phòng ngủ, thấy căn phòng trống vắng. Hiền đã bỏ đi đâu, Hòa không biết.
Ngồi xuống giường, Hòa ôm đầu suy nghĩ một lúc rồi đứng dậy ra bàn viết, lấy giấy, viết một lá thư trao hết tài sản, và cả công ty cho Hiền. Đặt cây bút và chùm chìa khóa nhà và công ty, dằn trên mặt giấy, Hòa lững thững lê những bước chân nặng trịch, với tấm lòng đầy thù hận, bước ra khỏi phòng ngủ, rồi đi ra ngoài cửa, với chiếc áo ấm và chiếc quần Jean.
Đứng trước cửa nhà, Hòa nhìn nó một lần cuối, trước khi quyết định, làm kẻ sống vô gia cư.
Hai năm sau…
Mùa đông năm nay, trời mưa tuyết khá nhiều. Nơi Hòa tạm trú qua đêm là một góc kẹt của một căn tiệm bán chạp phô. Mỗi ngày, Hòa lang thang đi xin tiền khách qua đường. Tới đêm về, khi cửa tiệm đóng cửa, thì Hòa chui vào góc đó để ngủ.
Sáng nay, xin mãi chẳng ai cho đồng nào, khiến bụng Hòa đói cồn cào, khó chịu. Hòa cố bước đi về hướng căn lều tạm bợ. Vừa đói, lại vừa gầy gò, đôi chân run rẫy vì lạnh của Hòa đã không chống nổi cơn gió mạnh thổi qua. Hòa quỵ xuống bên lề đường, toàn thân run rẫy.
Đột nhiên, một chiếc xe hơi dừng lại. Bước xuống xe là một người đàn ông già, tóc đã hoa râm. Ông đi ra sau xe, mở thùng xe, lấy một chiếc chăn, rồi nhanh chân hướng về phía Hòa đang ngã. Nhanh tay, ông chùm chiếc chăn lên người Hòa, rồi mở bóp, rút ra tờ 20 đô, dúi vội vào tay Hòa. Ông không nói một câu, chỉ nhìn Hòa với ánh mắt, hiền từ, đầy thương cảm.
Hòa chưa kịp nói lời cám ơn, thì ông đã lên xe, lái đi. Trước khi đi, ông vẫy tay chào Hòa lần cuối.
Đã hai năm làm kẻ sống vô gia cư, tâm hồn của Hòa đã trở nên chai đá với cách cư xử khinh khỉnh, coi thường của người cho. Nhưng cách cư xử của người đàn ông vô danh này, lại khiến Hòa bật khóc. Hòa khóc, bởi vì hành động của ông, đã đánh thức dậy hình ảnh của bố Hòa.
… Hòa còn nhớ như in, năm đó, vào đúng sáng ngày mồng một Tết, khi Hòa vừa bước vào tuổi thứ chín.
Trời Pleiku, xứ tây nguyên, mà theo như nhà thơ Nhất Tuấn thì “quanh năm muà đông” rất lạnh. Hòa đã thức dậy rất sớm, và mặc bộ quần áo mới, mà mẹ đã chuẩn bị cho Hòa từ tối hôm qua, trước khi Hòa đi ngủ. Co ro ngồi bên cạnh bố, Hòa đang chờ ánh mặt trời lên, để nhận bao lì xì.
Nhà Hòa vốn nghèo, nên ít khi nào bố mẹ Hòa cho Hòa tiền. Vì thế, chỉ có đến tết, thì Hòa mới có cơ hội làm chủ những đồng bạc giấy thơm tho.
Đột nhiên, có tiếng gõ cửa. Đứng dậy, Hòa theo bố ra mở cửa. Đứng trước cửa là một bà lão ăn mày, ăn mặc rách rưới, vá chằng vá chịt, đang đứng run rẫy trong gió buốt đầu năm. Vừa thấy bà cụ, bố của Hòa đã nhanh tay cầm lấy tay bà, dìu bà bước vào nhà, rồi thuận thay đóng lại cánh cửa.
Dẫn bà cụ về chiếc ghế cũ kỹ, mời bà ngồi xuống xong, bố của Hòa đã nhanh tay rót cho bà ly nước trà nóng. Nhìn thấy bà run cầm cập, Bố đã giựt phăng chiếc màn chắn nắng trên cửa sổ xuống, choàng ngay lên người bà cụ. Sự ấm áp của căn phòng được đốt bởi bếp than, thêm chiếc màn treo cửa sổ, và ly trà nóng, đã khiến cho khuôn mặt tái xanh của bà cụ trở nên hồng hào.
Bà cụ đặt ly nước xuống, hai dòng nước mắt cứ tuôn, run run giọng nói:
-Tôi xin cám ơn ông, đã không trách mắng đuổi xua tôi đi, khi ngoài trời gía rét như thế này…
Không đợi bà cụ nói hết câu, bố của Hòa đã lên tiếng:
-Cụ ơi, ơn với nghĩa gì. Nhà con tuy nghèo tiền nghèo bạc, nhưng nhất định không nghèo tình thương.
Nghe xong câu nói của bố Hòa, nước mắt bà cụ lại trào ra. Thấy bà cụ khóc, bố của Hòa bước lại gần bên bà, đặt nhẹ tay lên vai gầy guộc của bà, nhẹ nhàng nói:
-Năm hết Tết đến, vợ chồng con và cháu vui mừng đón bà xông Tết đầu năm. Chúng con không biết có thể làm gì cho bà. Thôi thì bà hãy chung vui với vợ chồng con, dùng tạm miếng bánh chưng, bà nhé.
Không đợi bà cụ có ưng hay không, bố của Hòa đã nhanh chân đến bàn thờ lấy chiếc bánh chưng xuống, mở lạt, bóc lá, cắt bánh mời bà. Bà cụ ngần ngại, ngồi yên không cầm đũa lên, cứ nhướng mắt nhìn bố của Hòa. Như chợt nghĩ ra điều gì, bố của Hòa bước đến cầm đôi đũa lên, rồi đặt vào tay bà cụ nói :
-Cụ cứ tự nhiên dùng đi, Đêm qua cúng giao thừa, vợ chồng con ăn khá nhiều, nên giờ vẫn còn cảm thấy no. Cụ cứ dùng đi cụ nhé.
Nói xong, bố của Hòa đã cầm tay có đôi đũa của bà, đặt vào chiếc bánh chưng.
Biết không thể từ chối, và có lẽ bà đã đói mấy ngày, nên bà đã không còn khách sáo, gắp vội miếng bánh chưng, cắn một miếng thật to. Trong khi bà cụ đang ăn, thì bố của Hòa đã bước vào nhà sau. Khoảng 5 phút sau, thì bố và mẹ của Hòa cùng bước ra phòng khách. Trên tay, mẹ của Hòa còn cầm một bọc ny lông hơi căng.
Đợi cho bà cụ ăn xong, bố của Hòa mới cầm bọc ny lông nơi tay mẹ, đặt xuống bàn rồi nói:
– Cụ ơi, vợ của con đã chọn được hai bộ quần áo khá mới để xin tặng cụ. Nhà chúng con cũng chẳng dư dả gì. Đây là hai bộ quần áo tốt nhất của vợ con đấy. Xin cụ nhận cho, coi như quà tết của vợ chồng con biếu cụ nhé.
Nước mắt của bà cụ lại trào ra như suối. Bà dùng đôi tay nhem nhuốc của mình quẹt đi hai dòng nước mắt, nhưng sao vẫn chẳng thể dừng… Bà run giọng nói:
– Ơn này của cô cậu, tôi xin kết cỏ ngậm vành, chỉ xin đợi đến kiếp sau mới trả.
– Sao cụ lại khách khí thế! Vợ chồng con có làm ơn gì cho cụ đâu, xin cụ chớ phải bận lòng…
Trời đã sáng tỏ, ánh nắng đã xuyên qua khung cửa sổ thiếu tấm màn che, len lỏi vào phòng. Bà cụ đứng dậy, chấp đôi tay gầy guộc, hướng về bố mẹ Hòa, xá một xá. Hòa thấy bố hoảng hốt nhẩy tránh sang một bên, cũng chấp đôi tay, bố của Hòa cũng xá lại bà một xá, rồi nói:
– Cụ ơi! cụ đừng làm thế. Tội cho vợ chồng con lắm. Chúng con không đủ đức để nhận xá của cụ đâu.
Bà cụ nước mắt vẫn lưng tròng, rưng rưng nói:
– Dù vợ chồng cô cậu có nhận hay không, thì ơn đức này sẽ theo tôi mãi mãi.
Tiễn bà cụ ra cửa, khi đi ngang bàn thờ, bố của Hòa đã không quên cầm theo túi lì xì dúi vào tay bà cụ.
Ngồi lặng yên trên chiếc ghế đối diện bàn thờ, nước mắt Hòa chẩy xuống khi nhìn thấy bao lì xì của Hòa, không cánh mà bay.
Đóng cửa lại, thấy Hòa nước mắt ướt má, mặt buồn hiu, bố của Hòa, bước đến bên Hòa, nhẹ nhàng hỏi:
-Sao con lại khóc và buồn thế con?
Hòa hậm hực nói:
-Sao bố lại lấy bao lì xì của con cho bà cụ đó chứ! Vậy là Tết năm nay con sẽ không có lì xì rồi. Con ghét bà ấy lắm!
Nhìn Hòa bằng ánh mắt thương yêu, hơi đượm buồn, bố của Hòa nói:
-Hòa con, sống ở trên đời, có duyên được gặp nhau đã là phước lớn. Chúng ta phải biết yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau khi hoạn nạn, khốn cùng. Con có thể mừng, vì có bao lì xì, rồi xài phung phí. Nhưng với cụ bà thì những đồng tiền nhỏ nhoi kia, có thể giúp được bà sinh tồn. Tại sao con chỉ vì chút vui mừng mong đợi nhỏ nhoi của con, khi không được lì xì, mà sinh lòng oán hận cụ bà vậy hả con? Hòa con, sự ganh ghét tỵ hiềm, thù hận đã hủy diệt đi hạt giống yêu thương trong lòng con, con có biết không?
Con người hôm nay, sở dĩ có quá nhiều khổ đau, là vì họ đã đánh mất đi hạt giống yêu thương trong họ.
Con ơi, mai sau, con khôn lớn nên người, con phải nhớ, tưới tẩm và nuôi dưỡng hạt giống yêu thương trong con, con nhé.
-Thưa bố, không phải con không thương bà cụ đó, nhưng khi con thương ai, thì con phải có điều kiện thì con mới thương được.
-Hòa con, nếu khi con yêu thương ai, mà có điều kiện, thì bố xin con, con đừng thương yêu ai hết, con nhé. Vì thương yêu có điều kiện thì còn tệ hại hơn cả ghét ganh, thù hận, tỵ hiềm. Nó không chỉ làm cho con khổ đau hơn, mà nó còn là ngục tù được ngụy trang bởi vẻ đẹp bên ngoài hào nhoáng, danh thơm, nó sẽ nhốt con vĩnh viễn trong ngục tù đen tối…
Ngoài trời, tuyết đã ngừng rơi. Ánh sáng đêm trăng rằm, chiếu trên mặt tuyết, phản chiếu lunh linh, tuyệt đẹp. Ngồi lặng yên trong căn lều dựng bằng carton, hình ảnh Hiền hiện về chiếm trọn tâm trí của Hòa, cùng câu nói của bố.
Nước mắt Hòa cứ vậy chảy tuôn. Sâu thẳm trong tâm trí của Hòa, chợt bỗng nổi lên cơn sóng hối hận, ăn năn. Có lẽ, đến lúc này, hơn hai mươi năm sau, Hòa mới có thể hiểu được hết tai hại từ “câu yêu thương có điều kiện” mà bố đã dậy dỗ năm nào.
Không phải, khi Hòa yêu Hiền, thì Hòa đang yêu có điều kiện hay sao? Hòa đã bắt Hiền phải nghỉ việc ở nhà, vì sợ Hiền quen với người khác. Hòa để Hiền cô quạnh một mình, trong khi Hòa lại ngụy trang bao biện cho sự làm việc quên thời gian, là vì lo cho hạnh phúc gia đình.
Không phải là Hòa đã quá tàn nhẫn, cay độc, trả thù Hiền, khi đã để lại tất cả gia sản cho Hiền, và chọn làm kẻ vô gia cư; bởi vì Hòa đã biết “khuyết điểm” của Hiền, là người luôn bị sự ăn năn, hối hận dày vò, trong nhiều tháng, nhiều năm, vì những chuyện lỗi lầm nhỏ nhặt trong quá khứ hay sao?
Thế mà, lúc nào Hòa cũng nói là yêu thương Hiền hết mực. Yêu thương thế này, thì đúng như lời bố dậy, thà đừng yêu thương còn hơn. Không những đã không đem lại hạnh phúc cho nhau, mà còn khiến cho cả hai chìm sâu trong thù hận, ăn năn, đau khổ, dầy vò.
Mặt trời đã ló dạng, ánh nắng bình minh đã xua tan đi màn đêm tăm tối. Nắm chặt 20 đô của người đàn ông tốt bụng trên tay, hình như, trong Hòa đã có một sự quyết định.
Thu dọn lại căn lều giấy carton và mới quần áo dơ bẩn, Hòa bỏ vào cái bao rác mầu đen, rồi đem tất cả, bỏ vào thùng rác lớn, phía sau căn tiệm chạp phô.
…Tiếng vỗ tay vang dội, khi tên Hòa được xứng lên trên máy vi âm, là một doanh nhân thành công nhất trong năm.
Bước lên nhận phần thưởng xong, ban tổ chức đã yêu cầu Hòa phát biểu.
Các bạn thân mến,
Có thể nói, tất cả vinh quang mà hôm nay tôi có được, đều bắt đầu từ người đàn ông tốt bụng vô danh đã giúp đỡ tôi trong ngày giá lạnh cách đây 5 năm. Tôi không biết tên ông là gì và ở đâu? Ông có còn sống hay đã chết?
Nhưng tôi có thể khẳng định với các bạn rằng, sự thành công có được hôm nay của tôi, chính là từ tấm lòng “yêu thương không điều kiện” của ông đã hiến tặng cho tôi. Tôi xin hiến tặng tất cả những phần thưởng quý giá hôm nay tới ông – người đàn ông tốt bụng vô danh.
Đối với tôi, chỉ có ông, mới xứng đáng nhận được phần thưởng cao quý này.
Bạn thân mến, nếu bạn muốn thành công hay thành nhân trong cuộc đời của bạn, thì bạn hãy bắt đầu sống bằng sự yêu thương không điều kiện, bạn nhé.
Nhìn xuống bên dưới khán đài, Hòa bắt gặp ánh mắt của Hiền, đang ngồi ở dẫy ghế thứ hai, với hai giòng lệ chẩy dài trên má.
Trong lòng Hòa tự nhiên thấy thương Hiền nhiều hơn là hận. Bởi vì, tất cả những lỗi lầm, mà ngày xưa, Hòa đã đổ lên đầu Hiền, thì hôm nay Hòa mới biết, Hiền là người vô tội. Người mà đã gây nên mọi sự khổ đau, thù hận trong tâm hồn của hai người, đó chính là Hòa.
Những tràng vỗ tay vang lên không ngớt trong hội trường, như tiếng pháo nổ của mùa xuân.
Mùa xuân vừa đến, ngự trị trong lòng Hòa, khi bóng đêm thù hận, đã bị xua tan đi bởi nắng ấm của hiểu biết và yêu thương.